Otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy
Co oznacza ta norma wynikająca obecnie z art. 924 Kodeksu Cywilnego? W chwili otwarcia spadku majątek zmarłej osoby fizycznej – ogół przysługujących jej praw i obowiązków staje się spadkiem i podlega dziedziczeniu. Daty tej nie da się przełożyć, ani wprowadzić wyjątków. Dowodem chwili śmierci osoby fizycznej jest treść jej aktu zgonu.
Dlaczego więc data ta jest tak ważna? Określa ona bowiem m. in. prawo właściwe do zastosowania w zakresie dziedziczenia po spadkodawcy. Data ta wskazuje więc, które przepisy będą miały zastosowanie. Ma to znaczenie zwłaszcza w kontekście spadków, których nabycie nie zostało stwierdzone przez dłuższy czas. Dla przykładu: dziedziczenie po osobie, która zmarła w określonej dacie w 1985 r., będzie przebiegało według przepisów z tego dnia, co niejednokrotnie może prowadzić do odmiennego ustalenia kręgu spadkobierców lub możliwości ich dziedziczenia, np. przy gospodarstwach rolnych.
W skrajnych przypadkach, przepisów które znajdą zastosowanie nie będzie stanowił Kodeks Cywilny, a Dekret Prawo Spadkowe z dnia 8 października 1946 r., a nawet przepisy krajów-zaborców Polski, które obowiązywały w zakresie spadków aż do uchwalenia powyższego dekretu. Jednakże, w kwestii spadków otwartych przed wejściem w życie dekretu, istnieje spora szansa, że nabycie spadku zostało już stwierdzone, bowiem postępowania takie wszczynano wówczas z urzędu w poszczególnych porządkach prawnych.
